Ban liên lạc các nhiệm kỳ
Bài viết của thành viên
A Lưới phát triển nghề nuôi ong dưới tán rừng, vườn
(TTH) - Trong bài “sinh kế bền vững cho đồng bào miền núi” đăng trên báo Thừa Thiên Huế cuối tuần số 654 từ ngày 2 đến 5/8/2012, người viết bài này đã đề cập đến việc sử dụng có hiệu quả đất dưới tán rừng để mở rộng diện tích sản xuất nông lâm nghiệp gắn với bảo vệ tốt rừng tự nhiên. Ngoài việc xác định bước đầu cây mây nước và một số loài gia súc, gia cầm như heo rẫy, heo rừng, gà... đến nay, bài toán đặt ra cho ngành chuyên môn là cây và con gì là chủ lực để trồng hoặc nuôi đại trà dưới tán rừng có hiệu quả kinh tế vẫn chưa được giải đáp trọn vẹn.
Trong bài “sinh kế bền vững cho đồng bào miền núi” đăng trên báo Thừa Thiên Huế cuối tuần số 654 từ ngày 2 đến 5/8/2012, người viết bài này đã đề cập đến việc sử dụng có hiệu quả đất dưới tán rừng để mở rộng diện tích sản xuất nông lâm nghiệp gắn với bảo vệ tốt rừng tự nhiên. Ngoài việc xác định bước đầu cây mây nước và một số loài gia súc, gia cầm như heo rẫy, heo rừng, gà... đến nay, bài toán đặt ra cho ngành chuyên môn là cây và con gì là chủ lực để trồng hoặc nuôi đại trà dưới tán rừng có hiệu quả kinh tế vẫn chưa được giải đáp trọn vẹn.
May thay, người dân ở miền núi đã chủ động tìm học và tổ chức sản xuất rộng rãi mô hình nuôi ong lấy mật. Từ kinh nghiệm của huyện Nam Đông, đồng bào huyện A Lưới mạnh dạn phát triển nghề nuôi ong lấy mật. Năm 2012, Ban Đại diện Hội Người cao tuổi (NCT) A Lưới đã vận động một số hộ đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) mạnh dạn tự đầu tư để nuôi thử. Được huyện hỗ trợ 20 triệu đồng để tập huấn, mua vật tư và các chi phí khác, 16 hộ ở các xã Hồng Quảng, Nhâm, Hồng Bắc, A Ngo và thị trấn A Lưới đã tự đầu tư 40 triệu đồng (1,6 triệu đồng/đàn) nuôi 25 đàn ong giống Ý. Kết quả, bước đầu rất đáng ghi nhận, tât cả các hộ nuôi ong đều có lãi và công việc “chăm, giữ” đàn ong tương đối đơn giản, chi phí công không đáng kể, chủ yếu là sử dụng thời gian nhàn rỗi của NCT. Bình quân thu 2,7 lít/ 1 lần thu hoạch/1 đàn. Như vậy, chỉ sau 3 - 4 lần thu hoạch, các hộ có thể thu hồi số vốn đầu tư ban đầu. Tìm hiểu hộ ông Hồ Văn Lô, một người có uy tín của xã Nhâm cho thấy, tổ chức nuôi thử 4 thùng, từ tháng 5 đến 9/2012, thu được 60 chai (loại chai 0,65 lít) mật ong, bán được 12 triệu đồng, trừ vốn ban đầu còn lãi 6 triệu đồng.
 |
|
Nuôi ong đem lại năng suất cao (ảnh mang tính minh họa). Ảnh: Internet
|
Điều kiện để nuôi ong ở A Lưới, về mặt tự nhiên là hoàn toàn thuận lợi vì rừng và cả vườn, cây trồng rất đa dạng , nhiều loài cây cho hoa ở nhiều mùa khác nhau, nên thời gian nuôi trong năm có thể kéo dài và cho chất lượng mật tốt. Về mặt xã hội, nhà ở của đồng bào DTTS thường sống ven rừng, vườn hoặc làm lán trại (xu) ven rừng nên phù hợp với chăm giữ ong. Về mặt tập quán, việc phát triển nghề nuôi ong hoàn toàn phù hợp với cách nuôi “truyền thống” của đồng bào, đó là nuôi “thả” không “chăn dắt”. Tiếp xúc với bác Quỳnh Nhất, NCT và là người có uy tín của thôn A Bung, xã Nhâm, đang nuôi ong lấy mật, bác nói: “Nuôi ong thiệt hợp với tập quán của đồng bào, mình chỉ có nhiệm vụ “ giữ” nó thôi, chứ mình không cần cho nó “ăn”, nó tự tìm kiếm thức ăn, lại cho mình mật thường xuyên, thiệt là thuận tiện, nhất là cho những NCT”. Về mặt kỹ thuật, theo ý kiến của những nhà chuyên môn, việc nuôi ong kỹ thuật đơn giản, ít dịch bệnh, điều kiện sinh sống và tập tính sinh hoạt của loài ong thích hợp với các vùng rừng, vườn ở miền núi. Trăn trở nhất của đồng bào miền núi là “nghe cán bộ nói thì thấy cái chi cũng dễ, nhưng khó là tiền không có để mua đàn ong nuôi”.
Như vậy, xét trên yếu tố đầu vào, bài toán chủ yếu cần giải quyết đầu tiên là tiền đâu để đầu tư, trong bối cảnh đồng bào DTTS thường không có vốn dự trữ, lại không dễ gì lập phương án sản xuất của từng hộ để xin vay vốn ngân hàng!
Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (UBMTTQVN) tỉnh và huyện thông qua Quỹ Vì người nghèo hỗ trợ cho một số thành viên Hội NCT huyện A Lưới tổ chức nuôi ong lấy mật dưới hình thức cho vay không lãi. Giá một thùng ong đàn là 1,6 triệu đồng, người nuôi ong được vay 1 triệu đồng, số tiền còn lại và các chi phí khác do người nuôi tự đầu tư.
Đến nay, Hội NCT huyện A Lưới tổ chức cho 30 thành viên đại diện cho từng nhóm ở 12 xã, gồm Hồng Trung, Hương Lâm, Hồng Thượng, A Ngo, Bắc Sơn, Thị trấn, Nhâm, Hồng Bắc, Hồng Kim, A Roàng, Hồng Thủy, Hồng Quảng, Hồng Hạ đăng ký nuôi 239 thùng (tương đương với số vốn được vay là 239 triệu đồng). Từ cuối tháng 4/2013, đã tổ chức mua và nuôi được 143 thùng. Sau 10 ngày nuôi ban đầu, các thùng ong đã cho mật, bình quân mỗi thùng cho 2 chai mật. Tại “hội nghị đầu bờ” do UBMTTQVN huyện A Lưới chủ trì, những NCT có mặt đều rất lạc quan cho rằng đàn ong nuôi tỏ ra rất hợp với “ thổ ngơi” A Lưới, nên mới đưa về đã cho mật ngay và dấu hiệu có năng suất cao. Về chất lượng mật, quan sát trực tiếp mật có màu vàng sẫm rất giống mật ong tự nhiên, nhờ vườn và rừng có nhiều loài hoa đa dạng.
Việt Nam là 1 trong 10 nước xuất khẩu ong hàng đầu thế giới và khoảng 80% sản lượng mật ong dành cho xuất khẩu. Việc sản xuất mật phải luôn coi trọng chất lượng, trong bối cảnh yêu cầu về chất lượng thực phẩm ngày càng khắc khe, nhất là ở thị trường Mỹ và châu Âu (là thị trường chính của sản phẩm mật ong Việt Nam). Để bảo đảm chất lượng mật, huyện cần quan tâm hướng dẫn đồng bào nuôi ong ở các địa bàn không bị ảnh hưởng bởi việc phun thuốc trị nấm cho cây trồng. Vì sản phẩm mật ong khi xuất khẩu luôn bị kiểm tra bảo đảm đáp ứng được các tiêu chuẩn về giám sát an toàn cũng như kiểm soát dư lượng các chất, nhất là là chất Carbenzamin (thuốc trừ nấm). Quản lý chặt chẽ chất lượng sản phẩm, chắc chắn khi A Lưới sản xuất đại trà sẽ bảo đảm toàn bộ sản phẩm được các công ty xuất khẩu sản phẩm mật ong hợp đồng tiêu thụ ổn định lâu dài.
Võ Văn Dự
(TTH online)
Ban liên lạc đương nhiệm
Ảnh nổi bật
